چرا گاهی در روابط احساس بیارزشی میکنیم؟
احساس بیارزشی در یک رابطه، تجربهای دردناک و متداول است. این حس میتواند ریشه در عوامل مختلفی داشته باشد و بر کیفیت زندگی و سلامت روان ما تاثیر بگذارد. درک این عوامل، گامی مهم در جهت بهبود روابط و افزایش عزت نفس است.
در این مطلب، 18 نکته را بررسی میکنیم که ممکن است در ایجاد احساس بیارزشی در روابط نقش داشته باشند:
- ✳️
عدم دریافت قدردانی:
وقتی تلاشها و محبتهای شما دیده و قدردانی نمیشوند، حس میکنید ارزش کافی ندارید.

چرا گاهی در روابط احساس بیارزشی میکنیم؟ 18 نکته
1. عدم دریافت قدردانی
وقتی تلاشها و کارهایی که برای طرف مقابل انجام میدهیم نادیده گرفته میشود، احساس میکنیم که ارزش کمی داریم. این نادیده گرفته شدن میتواند در قالب عدم تشکر، عدم تحسین و یا بیتوجهی به نیازهای ما باشد.
فرض کنید همیشه شما مسئول پختن شام باشید و هیچ وقت بابت این کار از شما تشکر نشود. به مرور زمان، این حس به شما دست میدهد که ارزشی برای زحماتتان قائل نیستند.
این موضوع میتواند در تمام جنبههای رابطه، از کارهای روزمره گرفته تا حمایتهای عاطفی، اتفاق بیفتد.
برای جلوگیری از این حس، باید نیاز خود به قدردانی را به طرف مقابل بیان کنید.
در ضمن، تشکر و قدردانی متقابل از یکدیگر را در رابطه نهادینه کنید.
نبود این سوخت عاطفی، میتواند منجر به احساس بیارزشی شود.
2. انتقاد مداوم
انتقاد سازنده میتواند به رشد فردی کمک کند، اما انتقاد مداوم و بیرحمانه، احساس بیکفایتی و بیارزشی را در فرد تقویت میکند.
وقتی به طور مرتب مورد انتقاد قرار میگیریم، شروع به باور کردن این انتقادات میکنیم و اعتماد به نفسمان کاهش مییابد.
این انتقادات میتواند مربوط به ظاهر، شخصیت، عملکرد و یا هر جنبه دیگری از وجود ما باشد.
اگر در رابطهای هستید که دائماً مورد انتقاد قرار میگیرید، باید مرزهای خود را مشخص کنید و از طرف مقابل بخواهید که لحن خود را تغییر دهد.
تلاش کنید تا انتقادها را به صورت سازنده تحلیل کنید و از آنها برای رشد شخصی خود استفاده کنید، اما اجازه ندهید که هویت شما را تعریف کنند.
3. عدم حمایت عاطفی
در یک رابطه سالم، طرفین باید از یکدیگر حمایت عاطفی کنند. عدم وجود این حمایت، میتواند باعث احساس تنهایی، انزوا و بیارزشی شود.
حمایت عاطفی به معنای همدلی، درک، و پشتیبانی از احساسات و نیازهای طرف مقابل است.

این عدم حمایت میتواند در قالب عدم حضور در زمانهای بحرانی، بیتوجهی به ناراحتیهای ما و یا عدم ارائه راه حلهای مناسب بروز کند.
اگر احساس میکنید که در رابطهتان از حمایت عاطفی کافی برخوردار نیستید، با طرف مقابل صحبت کنید و نیازهای خود را به وضوح بیان کنید.
در ضمن، به دنبال منابع حمایتی خارج از رابطه باشید، مانند خانواده، دوستان و یا متخصصان.
4. مقایسه با دیگران
مقایسه خود با دیگران، یکی از رایجترین دلایل احساس بیارزشی است. وقتی دائماً خود را با دیگران مقایسه میکنیم و احساس میکنیم که از آنها عقبتریم، اعتماد به نفسمان کاهش مییابد.
این مقایسهها میتواند مربوط به ظاهر، موفقیت، روابط و یا هر جنبه دیگری از زندگی باشد.
شبکههای اجتماعی، با نمایش زندگی به ظاهر بینقص دیگران، این حس را تشدید میکنند.
به جای تمرکز بر نداشتههای خود، بر داشتهها و نقاط قوت خود تمرکز کنید.
دستاوردهای خود را جشن بگیرید و به خودتان افتخار کنید.
سعی کنید خودتان را فقط با خودتان مقایسه کنید و هر روز تلاش کنید تا از دیروزتان بهتر باشید.
5. نادیده گرفته شدن نظرات و ایدهها
وقتی نظرات و ایدههای ما در رابطه نادیده گرفته میشود یا به آنها اهمیتی داده نمیشود، احساس میکنیم که ارزش کمتری برای طرف مقابل داریم.
این موضوع مخصوصا در روابط کاری و عاطفی میتواند بسیار آزاردهنده باشد.
احساس میشود که دیدگاههای ما مهم نیستند و به آنها ارزشی قائل نمیشوند.
در این شرایط، ابراز نظر قاطعانه و محترمانه ضروری است. اگر باز هم نادیده گرفته شدید، شاید لازم باشد در مورد رابطه تجدید نظر کنید.
به دنبال محیطهایی باشید که در آن نظرات شما شنیده و ارزشگذاری میشوند.
تقویت اعتماد به نفس در ابراز عقاید، کلید جلوگیری از این احساس است.
6. سوء استفاده عاطفی
سوء استفاده عاطفی، یک الگوی رفتاری است که جهت کنترل و تسلط بر فرد دیگر به کار میرود و میتواند منجر به احساس بیارزشی شدید شود.
این سوء استفاده میتواند شامل تحقیر، سرزنش، تهدید، دستکاری عاطفی و کنترل رفتار باشد.
فردی که مورد سوء استفاده عاطفی قرار میگیرد، به تدریج اعتماد به نفس خود را از دست میدهد و احساس میکند که بیارزش و ناتوان است.
اگر در رابطهای هستید که در آن مورد سوء استفاده عاطفی قرار میگیرید، فوراً به دنبال کمک باشید.
با یک دوست، عضو خانواده، یا متخصص مشورت کنید و از رابطه خارج شوید.
بازسازی اعتماد به نفس و بازیابی عزت نفس پس از سوء استفاده عاطفی زمانبر است، اما امکانپذیر است.
7. خیانت
خیانت، یکی از آسیبزنندهترین تجربههایی است که میتواند در یک رابطه رخ دهد و باعث ایجاد احساس بیارزشی و شکست شود.
وقتی به ما خیانت میشود، احساس میکنیم که به اندازه کافی خوب نبودهایم و طرف مقابل ما را انتخاب نکرده است.
این احساس میتواند منجر به کاهش اعتماد به نفس، افسردگی و اضطراب شود.
پس از خیانت، تصمیمگیری در مورد ماندن یا ترک رابطه بسیار دشوار است و نیاز به زمان و تفکر دارد.
8. عدم دریافت توجه کافی
در یک رابطه سالم، توجه و اهمیت دادن به نیازهای یکدیگر، بسیار مهم است. عدم دریافت توجه کافی، میتواند باعث احساس تنهایی و بیارزشی شود.
این توجه میتواند در قالب گوش دادن فعال، ابراز علاقه، وقت گذاشتن با هم و یا انجام کارهای کوچک برای یکدیگر باشد.
وقتی احساس میکنیم که طرف مقابل به ما توجه کافی نمیکند، احساس میکنیم که برای او اهمیت نداریم.
این عدم توجه میتواند ناشی از مشغله زیاد، عدم آگاهی از نیازهای ما و یا عدم تمایل به برقراری ارتباط عمیقتر باشد.
اگر احساس میکنید که در رابطهتان توجه کافی دریافت نمیکنید، با طرف مقابل صحبت کنید و نیازهای خود را به وضوح بیان کنید.
در ضمن، سعی کنید خودتان به خودتان توجه کنید و نیازهای خود را برآورده کنید.
9. تلاش بیش از حد برای جلب رضایت
تلاش بیش از حد برای جلب رضایت دیگران، مخصوصا در روابط، میتواند منجر به فرسودگی عاطفی و احساس بیارزشی شود.
وقتی دائماً در تلاش هستیم تا دیگران را راضی کنیم و از ناراحت کردن آنها اجتناب میکنیم، نیازهای خود را نادیده میگیریم.
این رفتار، به تدریج باعث میشود که احساس کنیم ارزش ما فقط در گروی رضایت دیگران است و خودمان هیچ ارزشی نداریم.
یاد بگیرید که مرزهای خود را مشخص کنید و به نیازهای خود اهمیت دهید.
نه گفتن را تمرین کنید و از ابراز عقاید خود نترسید.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از این است که دیگران از شما چه انتظاری دارند.
10. مقصر دانستن خود برای مشکلات رابطه
برخی افراد به طور ناخودآگاه، خود را برای تمام مشکلات و نقصهای رابطه مقصر میدانند. این خود سرزنشی مداوم، احساس بیارزشی را تشدید میکند.
در هر رابطهای، هر دو طرف در ایجاد مشکلات سهیم هستند و نباید تمام تقصیرها را به گردن گرفت.
پذیرش مسئولیت سهم خود در مشکلات، ضروری است، اما مقصر دانستن مداوم خود، مخرب است.
تلاش کنید تا با دیدی منصفانه به رابطه نگاه کنید و سهم خود و طرف مقابل را در مشکلات بررسی کنید.
از سرزنش خود دست بردارید و به دنبال راه حلهای سازنده باشید.
به جای سرزنش خود، به خودتان شفقت نشان دهید و از اشتباهات خود درس بگیرید.
11. حضور در رابطه ای که انتظارات غیر واقعی دارد
گاهی اوقات، در روابطی قرار میگیریم که طرف مقابل انتظارات غیرواقعی از ما دارد و برآورده کردن این انتظارات، غیرممکن است.
این انتظارات میتواند مربوط به ظاهر، رفتار، عملکرد و یا هر جنبه دیگری از زندگی ما باشد.
وقتی نمیتوانیم این انتظارات را برآورده کنیم، احساس میکنیم که بیکفایت و بیارزش هستیم.
در این شرایط، باید با طرف مقابل صحبت کنید و او را از انتظارات غیرواقعی خود آگاه کنید.
اگر طرف مقابل حاضر به تغییر انتظارات خود نیست، شاید لازم باشد در مورد رابطه تجدید نظر کنید.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از این است که بتوانید انتظارات غیرواقعی دیگران را برآورده کنید.
12. غرق شدن در نیازهای طرف مقابل و فراموش کردن نیازهای خود
در برخی روابط، یک طرف تمام تمرکز خود را بر برآورده کردن نیازهای طرف مقابل میگذارد و نیازهای خود را به طور کامل فراموش میکند. این فداکاری بیش از حد، میتواند منجر به احساس بیارزشی و تهی شدن شود.
این افراد معمولا احساس میکنند که فقط زمانی ارزشمند هستند که بتوانند نیازهای طرف مقابل را برآورده کنند.
اهمیت دادن به نیازهای دیگران، یک ویژگی مثبت است، اما نباید به قیمت نادیده گرفتن نیازهای خود تمام شود.
یاد بگیرید که به خودتان اهمیت دهید و نیازهای خود را در اولویت قرار دهید.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از این است که بتوانید نیازهای دیگران را برآورده کنید.
ایجاد تعادل بین توجه به نیازهای خود و دیگران، کلید حفظ سلامت روان و روابط است.
13. عدم داشتن احساس تعلق و پذیرفته شدن
احساس تعلق و پذیرفته شدن، یکی از نیازهای اساسی انسان است. وقتی در یک رابطه احساس میکنیم که به آن تعلق نداریم و پذیرفته نمیشویم، احساس بیارزشی میکنیم.
این احساس میتواند ناشی از تفاوتهای فرهنگی، شخصیتی و یا ارزشی با طرف مقابل باشد.
اگر در یک رابطه احساس میکنید که مجبورید خودتان را تغییر دهید تا پذیرفته شوید، این نشانه خوبی نیست.
به دنبال روابطی باشید که در آن بتوانید خودتان باشید و احساس راحتی و پذیرش کنید.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از این است که بتوانید خودتان را تغییر دهید تا دیگران شما را بپذیرند.
پیدا کردن افرادی که شما را همانطور که هستید دوست دارند و میپذیرند، به تقویت عزت نفس و احساس ارزشمندی کمک میکند.
14. عدم دریافت بازخورد مثبت
دریافت بازخورد مثبت از دیگران، به ما کمک میکند تا احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس کنیم. عدم دریافت بازخورد مثبت، میتواند منجر به احساس بیارزشی و بیکفایتی شود.
این بازخورد میتواند مربوط به عملکرد، رفتار، ظاهر و یا هر جنبه دیگری از وجود ما باشد.
اگر در یک رابطه هیچ بازخورد مثبتی دریافت نمیکنید، با طرف مقابل صحبت کنید و از او بخواهید که بیشتر به نقاط قوت شما توجه کند.
در ضمن، به دنبال منابع دیگری برای دریافت بازخورد مثبت باشید، مانند دوستان، خانواده و همکاران.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از بازخوردی است که از دیگران دریافت میکنید.
سعی کنید خودتان به خودتان بازخورد مثبت دهید و دستاوردهای خود را جشن بگیرید.
15. الگوهای رفتاری تکراری از روابط گذشته
گاهی اوقات، الگوهای رفتاری منفی که در روابط گذشته تجربه کردهایم، در روابط جدید نیز تکرار میشوند و باعث میشوند که احساس بیارزشی کنیم.
این الگوها میتواند شامل سوء استفاده عاطفی، خیانت، عدم حمایت عاطفی و یا هر رفتار دیگری باشد که در گذشته تجربه کردهایم.
برای جلوگیری از تکرار این الگوها، لازم است که ابتدا آنها را شناسایی کنیم و سپس به دنبال راههایی برای تغییر آنها باشیم.
مشاوره با یک متخصص میتواند در این زمینه بسیار مفید باشد.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از تجربیات منفی گذشته است.
با تلاش و آگاهی، میتوانید الگوهای رفتاری جدید و سالمتری را در روابط خود ایجاد کنید.
16. عدم احترام به مرزها
وقتی مرزهای شخصی ما در یک رابطه نادیده گرفته میشود، احساس بیارزشی و نادیده گرفته شدن میکنیم.
مرزها، محدودههایی هستند که برای محافظت از خود و حفظ سلامت روان خود تعیین میکنیم.
این مرزها میتواند شامل حریم خصوصی، زمان شخصی، نیازهای عاطفی و یا هر چیز دیگری باشد که برای ما مهم است.
اگر طرف مقابل به مرزهای ما احترام نگذارد، احساس میکنیم که برای او اهمیت نداریم و نیازهایمان نادیده گرفته میشوند.
در این شرایط، باید به طور واضح و قاطعانه مرزهای خود را مشخص کنیم و از آنها دفاع کنیم.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از این است که دیگران به مرزهای شما احترام بگذارند.
17. پنهان کردن خود واقعی برای حفظ رابطه
اگر برای حفظ رابطه مجبورید خود واقعیتان را پنهان کنید و شخص دیگری باشید، احساس بیارزشی و از خود بیگانگی خواهید کرد.
این پنهان کردن میتواند شامل سرکوب احساسات، تغییر عقاید و یا پنهان کردن جنبههایی از شخصیتتان باشد.
در یک رابطه سالم، شما باید بتوانید خودتان باشید و نیازهایتان را بیان کنید.
اگر در رابطهای احساس میکنید که مجبورید خودتان را تغییر دهید تا پذیرفته شوید، این نشانه خوبی نیست.
به دنبال روابطی باشید که در آن بتوانید خودتان باشید و احساس راحتی و پذیرش کنید.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از این است که بتوانید خودتان را تغییر دهید تا دیگران شما را بپذیرند.
18. وابسته بودن بیش از حد به تایید دیگران
وابسته بودن بیش از حد به تایید دیگران، مخصوصا در روابط، میتواند منجر به احساس بیارزشی شود.
وقتی ارزش خود را فقط در گروی تایید دیگران میدانیم، به راحتی دچار احساس ناامنی و بیکفایتی میشویم.
یاد بگیرید که ارزش خود را از درون پیدا کنید و به خودتان اعتماد داشته باشید.
به دنبال فعالیتهایی باشید که به شما احساس رضایت و موفقیت میدهند.
ارزش شما به عنوان یک انسان، فراتر از تایید دیگران است.
تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس، کلید رهایی از وابستگی به تایید دیگران است.






